Güemes

Een dorpje in de heuvels van Cantabria met een populatie van 300 en een bijzondere albergue. Deze zeer unieke plaats heeft een speciale plek gekregen in mijn Camino naar Santaigo de Compostela. Ik wil je graag proberen te vertellen waarom.

Mijn aankomst in Albergue La Cabaña del Abuelo Peuto was aan het einde van dag 124. De eerste keer dat ik over deze plek hoorde was in Saint-Jean-Pied-de-Port, 20 dagen geleden. In de Camino boeken en apps wordt deze plek omschreven als uniek en een niet te missen onderdeel op de Camino del Norte.

Wat voor mij vooral vertaalde naar een drukte van heel veel pelgrims. Ik zal eerlijk toegeven dat ik er niet heel erg naar uitkeek, maar mijn nieuwsgierigheid had de overhand.

Ik liep deze dag een redelijke afstand van 26.4km. Het regende de hele dag door. Ik liep zowat van afdak naar afdak. Schuilde waar ik kon tijdens een zware bui en liep door als het wat druppelde. Beschutting vond ik onder garage poorten, het afdak van een gesloten bar, bij een oude mevrouw in de schuur, onder een grote boom en bij een kerk. Maar de echte druppel was de hoeveelheid asfalt vandaag. Het is zo ontzettend hard lopen op asfalt, het deed zeer aan m'n knieën en enkels. Helemaal uitgeput werd ik in de albergue zeer vriendelijk ontvangen. Ik kreeg een bed op een kamer met 10 plaatsen waarvan er eentje al het snurk-orgel aan had staan. Regen, fysiek uitgeput en slapen met snurkers. Deze dag kan in m'n top 3 van ergste dagen op de Camino.

Door de warme douche en de rest van die avond kreeg ook deze dag toch weer Camino magic. Onder de doche spoelde ik de dag van me af en daarna liep ik naar de Ermita. Dit is een soort stilte huisje in de vorm van een yurt op het landgoed van de albergue. Deze plek is gemaakt voor pelgrims om een moment van rust te vinden, te reflecteren, te mediteren of om de prachtige muurschildering te bestuderen. Je zou het een kapelletje kunnen noemen, maar het bijzondere van deze plek is dat het niet verbonden is aan religie. Iedereen is hier welkom, ongeacht je geloof.

Ondanks de drukte in de albergue werd ik overspoeld door een golf van rust zodra ik hier binnenliep. Ik gaf mezelf over aan de behoefte die ik voelde om te mediteren. Dit ging goed, ondanks dat er pelgrims in en uit liep en fluisterden. Iedereen was erg respectvol en dit moment deed me goed.

Het avond ritueel in deze albergue is dat er om 7.30 een bijeenkomst is waarin Ernesto verteld over de historie en filosofie van deze albergue. Daarna is er een gezamenlijk dinner voor iedereen, en na het eten geeft Ernesto in de Ermita uitleg over de muurschildering.

De volgende ochtend is er ontbijt tussen 7 en 8 en vervolgen de pelgrims hun weg naar Santiago. Hopelijk een stukje rijker met Camino de la Vida filosofie, kijkend naar de groene pijlen in het leven en niet alleen de gele.

Voor deze ervaring, het verblijf en de goede zorgen worden de pelgrims gevraagd een bijdrage te doen, aan wat ze noemen, de pelgrims-bank. Dit is enigzins anders dan de andere donativo verblijven, omdat deze plek niet gesubsidieerd wordt door de kerk of de gemeente. De gehele albergue zoals hij vandaag de dag staat is gebouwd, gecreëerd en onderhouden door en met pelgrims.

Het bedrag dat de pelgrims vandaag achterlaten zorgt ervoor dat de pelgrims van morgen dezelfde zorg mogen ontvangen.

Lang geleden voordat deze plek een albergue werd, woonden de grootouders van Ernesto hier. Zij hadden 15 kinderen. Ernesto's ouders hadden 5 kinderen en zijn ook in dit huis geboren. Het leefgedeelte was boven en beneden was de koeienschuur. Deze schuur is nu de huiskamer/eetzaal. Na een leven als reiziger en werkende priester keerde Ernesto terug naar zijn ouderlijk huis en transformeerde het stukje bij stukje tot de prachtige albergue die het nu is.

Deze beste man is inmiddels 86 jaar en bied iedere dag onderdak aan pelgrims met de hulp van vrijwilligers. Een van de prachtige eigenschappen van deze plek is dat het nooit vol is. Iedere pelgrim die aankomt krijgt een bed. Op de drukste dag tijdens mijn week hier gaven we onderdak aan 119 pelgrims. Op de rustigste dag waren het er 55.

Buiten deze mooie missie is Ernesto priester in Güemes en Bareyo en geeft hij in beide kerken op zondag een mis. Opgevolgd door een sociale-mis in de bar. Hij heeft een afspraak gemaakt met zichzelf om pas met pensioen te gaan als hij ziek wordt of overlijd.

Een van de laatste reizen die hij gemaakt heeft was het bezoeken van de 3 andere plaatsen ter wereld met de naam Güemes. Deze zijn in Mexico, Argentinië en Amerika. Deze reis heeft hij gemaakt in zijn 80ste levensjaar. Zoals een van de vrijwilligers zo mooi omschreef, 'deze man heeft 3 levens in 1 geleefd'. Het reis-virus zit diep in z'n genen, wat voor mij zeer herkenbaar is.

Zijn grote reis was met de Landrover. Wat 1 jaar sabbatical zou zijn, werden uiteindelijk 27 maanden. Het langer wegblijven dan op voorhand berekend klinkt me ook wel bekend in de oren. De reis ging door Afrika, zuid Amerika en daarna terug door Europa, in de jaren 1979-1981. Een latere reis ging door Azië en het midden-oosten. Al deze reizen die hij gemaakt heeft met deze Landrover noemt hij de 'Universiteit van het leven'.

De diversiteit aan pelgrims is enorm. Niet alleen qua mentaliteit, maar ook qua instelling, Camino spirit, dankbaarheid of zelfs veeleisend-heid. Iedere dag voor zijn praatje loopt Ernesto het registratieboek door en maakt een opsomming van het aantal verschillende nationaliteiten die in huis zijn en bekijkt de beroepen van de pelgrims. Gemiddeld zijn er 14-18 verschillende nationaliteiten per dag aanwezig. De gangbare Europese landen zoals Spanje, Frankrijk, Duitsland en Nederland zijn altijd aanwezig, maar er zijn ook altijd een paar mensen van bijzondere plekken, zoals Mozambique, Suriname, Taiwan, Slovenië, Israël en de Sahara.

Qua beroepen is het altijd handig om te weten of er een dokter of verpleegster aanwezig is. Als er een journalist aanwezig is wordt deze persoonlijk gevraagd om een stuk te schrijven in het gastenboek.

Veel mensen hebben een beroep waar ze voor naar de universiteit zijn geweest en een PHD voor hebben behaald. Ernesto verteld dat hij zelf een PHD behaald heeft aan de universiteit van het leven. De maanden, jaren dat hij onderweg was met zijn Landrover. Deze ervaringen en levenslessen leer je niet in de schoolbanken of achter een pc.

Het bericht, of les, wat hij over wilt brengen is dat het belangrijk is in het leven om los te komen van grote machten die ons manipuleren in het leven. Of in ieder geval de realisatie hebben dat we door deze manipulatie beïnvloed worden en daardoor niet vrij zijn. Het feit dat we de Camino lopen vertelt hem dat we daar al iets bewust van zijn. Er zijn drie machten die ons manipuleren en dat zijn; de industrie, het alleen maar meer en meer en meer willen. De politiek en religie. Ja, ook religie is een vorm van manipulatie die onze vrijheid beïnvloed.

De kracht van de Camino is om los te komen van de machten en verbinding terug te vinden met het zijn. Het onderdeel zijn van de natuur. Het samenhorigheidsgevoel en hulp bieden aan mensen die het nodig hebben. Het inwaarts keren en jezelf leren kennen. Het zoeken naar licht en bevrijding. Ultieme vrijheid. Dit omschrijft hij als het herkennen van de symbolische groene pijlen op de Camino, en niet met "oogkleppen" op alleen maar de gele Santiago markeringspijlen op de weg volgen. De groene pijlen staan voor hoop, creativiteit en leven.

Dit komt zo overeen met mijn gevoel, leefstijl en visie, ik ging helemaal aan. Iedere pelgrim zal deze lezing op een andere manier ervaren maar ik hoop dat iedereen voor zich het stukje ervan meeneemt dat hij nodig heeft om zijn weg naar bevrijding voort te zetten.

"Voor iedereen die loopt, zal er licht zijn na een donkere nacht."

We lopen allemaal de Camino om licht te vinden. Niet alleen het licht van de opkomende zon die een nieuwe dag representeert, maar licht in het leven na donkere tijden.

Met dit gedicht sloot Ernesto de dag af in de Ermita. Het was tijd om te gaan slapen, maar met het snurkorkest op m'n kamer zag ik het donker in. Ik besloot m'n slaapzak te pakken en sliep die eerste nacht op de bank in de ermita. Heerlijk stil en vredig.

De volgende ochtend, dag 125-1, besloot ik na het ontbijt m'n lichaam nog even wat rust te gunnen en een uurtje in de ermita te verblijven. Hoe langer ik er zat, hoe meer m'n lichaam in stilheid kwam en niet wilde bewegen. Ik vroeg de vrijwilligers of ik een nachtje extra mocht blijven. De eerste reactie van de Nederlandse vrijwilligster Birgit was, een nachtje, of langer? Uhh, ik wist niet dat langer een optie zou zijn. Ze vertelde dat er wel eens pelgrims een weekje blijven als vrijwilliger. Mijn extra rustdag was goed en ik zou deze dag nadenken over het langer blijven.

Ik had die ochtend m'n spullen al ingepakt en kreeg een ander bed toegewezen. Plaats haar maar in de Landrover, zeiden ze. Birgit bracht me naar de slaapzaal die ze de Landrover noemde. Ze kon de teleurstelling van m'n gezicht lezen, dacht ik dat ik echt in de Landrover mocht slapen. Desondanks was ik blij met een bed en deed een middagdutje van 2,5uur me heel erg goed.

Lichamelijk was ik moe en mijn lichaam kon wel wat rust gebruiken na die 2500km. De afgelopen dagen voelde ik dat ik mezelf steeds moest pushen om door deze vermoeidheid heen te lopen, waardoor ik met iets minder plezier liep. Dit maakte dat mijn fysieke moeheid ook een mentale uitdaging werdt. Maar een week niet lopen voelde ook als een vreemd idee. Is dat niet een soort spijbelen van deze reis? Kan ik niet beter gewoon doorlopen en m'n Camino afmaken? Ik kan toch terug komen als ik klaar ben met lopen.

In de afgelopen maanden heb ik geleerd steeds beter naar mijn lichaam en gevoel te luisteren, en steeds minder naar m'n hoofd. Mijn gevoel zei, blijf hier.

Die avond na het gezamenlijk avondeten vroeg ik Ernesto of ik een week mocht blijven om te helpen als vrijwilliger. Hij las intelligentie in m'n ogen en besloot daarop dat ik mocht blijven. Birgit hielp met vertalen en vertelde over mijn reactie betreft de Landrover. Met z'n 3en liepen we erheen opweg naar de Ermita voor zijn avondmeeting. Als ik hem heel goed schoonmaakte mocht ik er morgen in slapen!

Mijn eerste ochtend als vrijwilliger begon op dag 126-2 om 8.15uur met een gezamenlijk ontbijt aan een grote tafel. Met z'on 15 vrijwilligers en Ernesto aten we samen en bespraken we de zaken van de dag. Wie welke schoonmaak taken kreeg, hoe laat je lunch was en welke incheck-shift je draaide.

De taken van de vrijwilligers bestaan oa uit het serveren van ontbijt en dinner, het afruimen en dekken van de tafels, het schoonmaken van de kamers, badkamers en gezamenlijke ruimtes. Het inchecken van de pelgrims werdt verdeeld in 3 tijden zodat iedereen in de middag een paar uurtjes vrije tijd had. Na het ontbijt ruimde we de tafel af, hier en daar werden muziekjes opgezet en iedereen ging vrolijk aan de slag met zijn schoonmaaktaken.

Zodra ik mijn eerste kamer klaar had mocht ik aan de Landrover beginnen. Samen met Ernesto en een paar andere vrijwilligers haalden we alle spullen eruit die er nog in lagen. Hij liet ons verschillende opbergvakken zien, het deurtje aan de zijkant dat het keukentje was en het geheime vak. Ernesto vertelde dat er meerdere keren dingen uit de auto gestolen waren, maar dat ze nooit dit vak ontdekt hadden. Ik veegde al het oude vuil eruit, zetten de spinnen buiten en ging met de hoge druk aan de slag. De banken die erin lagen waren met de tijd gaan rotten en schimmelen dus we gingen opzoek naar een matras en vonden er eentje die perfect paste. Al was dit voor mijn lengte net te kort en zou ik met m'n voeten buitenboord liggen. Dus ik heb het creatief met kussens aangekleed zocht ik overdwars kan liggen en dit gaat perfect. Zonder twijfel, de beste slaapplek in de albergue. Love it!

Na de lunch had ik de eerste check-in shift samen met Birgit. Zij deed het papierwerk en ik mocht de pelgrims rondleiden en naar de kamer brengen. Er zijn 15 verschillende kamers variërend van 3 tot 10 bedden, 2 tippi tenten en 4 hutjes. Deze staan verdeeld op een prachtig groot landgoed aangekleed met grasvelden, bloemen en prachtige bomen. De kamers hebben allemaal een naam van een plaats met een bijzondere betekenis in het leven van Ernesto. Alle kamers op zich zijn een soort mini museum met verschillende souvenirs, maar vooral veel foto's gemaakt door Ernesto op die locatie. Ook is er een bibliotheek waar veel informatie en foto's te bezichtigen zijn en waar alle oude dia's van Ernesto's reizen staan opgeslagen. Zelfs al zijn oude fotocamera's staan er. Het was erg leuk om de pelgrims rond te leiden en hun reacties te zien en te horen. Zo'n mooie plek als deze was ook ik, op mijn lange Camino, nog niet tegen gekomen.

Na deze shift hadden we een paar uurtjes vrijetijd voor de avond shift begon om 7uur. Birgit nam Myrthe en mij mee naar het strand waar we door de golven heen zwommen. Heerlijk! Nu dat we de luxe van een auto hadden (van Birgit) gingen we ook nog even naar de winkel. Met mijn tandpasta voorraad ging ik het een week niet redden, dus dit kwam goed uit.

De avondshift heeft twee groepen. Je serveert het dinner voor de pelgrims en eet zelf daarna. Of je eet mee met de pelgrims en ruimt daarna af en dekt de tafels voor het ontbijt. Beide waren leuk om te doen en ik vond de afwisseling erg prettig. Het avondeten bestaat uit soep met brood, een hoofdmaaltijd variërend van pasta, een stoofschotel of rijst met groenten. Water en wijn staat ook op tafel. Er is altijd een vegetarische tafel en op een dag hadden we zelfs 32 pelgrims die vegetarisch aten. Erg goed om te zien. Groene pijl 💚

Buiten de standaard dagelijkse taken was iedere dag een feestje opzich met elke dag weer iets nieuws en iets bijzonders.

Op zondag, dag 127-3, mocht ik met nog een paar vrijwilligers, mee naar de kerken waar Ernesto de mis gaf. Een van de vrijwilligers kon het Spaans voor me vertalen en zo werd mij duidelijk dat dit niet zomaar een standaard mis was, maar dat vader Ernesto ook in zijn mis de lessen van de universiteit des levens toevoegd en zo mensen wat groene pijlen wilt meegeven op de Camino die we allemaal lopen in het leven. Tijdens de mis was er een jongeman uit het dorp die een voordracht gaf over zijn vrijwilligerswerk als arts in Bangladesh. Hoe de mensen daar leven en ziek worden door vervuiling van de kleding industrie, de industrie die er voor zorgt dat wij in Europese landen meer en meer kopen. Kleding waar veel andere mensen ernstig voor moeten lijden. Ik loop nog wel even door met m'n 2 onderbroeken, 2 broeken en 2 tshirts voordat ik nieuwe koop. Aan het einde van de mis speelde er een bijzonder mooi spaans lied over het pelgrimage.

De eerste mis was in Bareyo, de tweede mis in Güemes en de derde was een sociale mis, die vond plaats in de bar onder het genot van een drankje. Een mooie, leerzame en leuke zondag.

Op dag 128-4 namen we smorgens afscheid van de Nederlandse vrijwilligster Birgit. 's Middags had ik wat tijd om te schrijven, maar zorgde ik er ook voor dat de plek rondom de Landrover er spik en span uitzag. Het was nu mijn huisje, zoals zei Ernesto, en ik moest er goed voor zorgen. Ik kroop in de boom om pruimen te plukken zoals Ernesto zelf een paar daag geleden ook gedaan had. Toen bood ik al aan om erin te klimmen, in plaats van Ernesto. Zijn reacties was dat wij nog jong waren en een heel leven voor ons hadden. Als er iemand moest vallen, kan het beter de oude mens zijn. De pruimen zet ik gewassen op de tafel bij het inchecken, zo kregen de pelgrims bij het arriveren een glas water en vers geplukte pruimen.

Langs het pad richting de eetkamer stond een rozenstruik waaraan een drietal rozen volledig openbloemde in deze paar dagen dat ik hier was. Iedere keer als ik er langs liep stopte ik om eraan te ruiken. Ze roken ongelofelijk lekker! Als er op dat moment een vrijwilliger voor of achter me liep en ik vroeg of ze de rozen al geroken hadden, zeiden ze allemaal nee, maar was hun reactie mooi om te zien nu ze het wel deden. "Take your time in life to stop and smell the roses"

Dag 129-5 was alweer halverwege mijn week hier, dit werdt een dag om nooit te vergeten.

De taken als vrijwilligers zijn niet gelimiteerd tot het schoonmaken en serveren van eten. De tuin onderhouden en groenten schoonmaken en schillen hoort er ook bij. Evenals het halen van vers drinkwater uit de bron, op 3 minuten lopen afstand.

Deze ochtend mocht ik na het schoonmaken van een kamer samen met de vrijwilligster Maria klusjes doen in de tuin. Onkruid weghalen en bloemetjes planten. De bloemen planten we om het herdenkingskruis van Julia. Julia was een pelgrim uit Zwitserland die in 2014 met 3 andere pelgrims verbleef in deze albergue. Twee jaar later stierf ze. Ze verdenken zelfmoord.

Het kruis werdt gebracht door een van de drie pelgrims en komt van een geruimd kerkhof, zo heeft het een nieuw leven gekregen. De mede pelgrim uit Italië bracht zijn St. Jacobs schelp en plaatste deze bij het herdenkingskruis. De mede pelgrim uit Amerika had inmiddels een zoontje gekregen en deze werdt tijdens haar bezoek om Julie te herdenken gedoopt door vader Ernesto in de Ermita bij de albergue. De dood brengt leven.

Samen met Maria planten we de fleurige bloemen zodat het herdenkingsmonument er weer mooi bij stond.

Die middag kregen we met een groepje vrijwilligers een rondleiding door de buurt van Ernesto. We bezochten de kerk in Bareyo en kregen een informatieve rondleiding van een vrouw die vrijwilligster in deze kerk is. Ze vertelde ons van alles over de beeldhouwwerken in de kerk uit het Romeinse tijdperk. Opvolgend bezochten we Ermita de San Juan. Deze kerk heeft een expositie over pelgrims. De enigste expositie in spanje gemaakt door pelgrims. Alle verhalen en foto's die hier te bezichtigen zijn, zijn afkomstig van pelgrims die verbleven in de albergue van Ernesto. Het 'gastenboek' waar pelgrims hun ervaring, beleving en emoties in kwijt kunnen worden uitgetypt, gebundeld en staan hier tentoon om te lezen. Inmiddels heeft de albergue al 20 boeken vol met berichten van pelgrims. Als laatste bezochten we de bibliotheek van Güemes. Een gratis bieb met allemaal gedoneerde boeken. Leen je een boek, schrijf je de titel en je naam in het registratieboek, heb je het uit, breng je het terug. Simpel. Ook deze bieb wordt onderhouden door vrijwilligers uit de buurt en die organiseren nog een boel aan andere activiteiten. Oa concerten, theatervoorstellingen, en nog van alles. Het voelde echt als een levendig dorp, een soort community. Ernesto kreeg telefoon en liep kort daarna naar buiten, er kwam een brommend geluid aanrijden. De LANDROVER!

Paqui, Ernesto's vriend, had hem aan de praat gekregen en kwam me verrassen met een ritje door het dorp. Ongelofelijk!

Met het groepje vrijwilligers klommen we in de Landrover en moesten er natuurlijk foto's gemaakt worden. Wat een historisch moment.

Een paar voorin en met z'n 3en zaten we op mijn bed terwijl Paqui ons terug naar de albergue reedt. De achterbanden waren aan de zachte kant waardoor het een behoorlijk slingerend tochtje was!

De Landrover komt normaal een keer per jaar van zijn plek af voor een kort tochtje zodat de motor loopt. Dat wij er nu een ritje in mochten maken was een bijzonder speciaal moment. Camino magic op z'n best!

Op dag 130-6 kregen wij als vrijwilligers een rondleiding van Lena. Zij is al 7 jaar op rij in de zomer een aantal weken hier als vrijwilligster. Ze kent de plek van binnen en van buiten, maar desondanks wordt ze nog steeds af en toe verrast met iets over Ernesto zijn leven wat ze nog niet wist. De kennis die ze had wilde ze graag met ons delen. Samen liepen we het hele landgoed rond, bekeken we alle kamers en leerden we de historie erachter. Het was bijzonder leuk en interessant. Mooi te merken dat de mede vrijwilligers dit enthousiasme met me deelden. Tijdens de check-in die middag hoorde ik verschillende keren dat de opgedane kennis met de nieuwe pelgrims gedeeld werdt tijdens de rondleiding.

Mijn laatste dag in Güemes, dag 131-7, op 10 augustus, was het jaarlijkse San Lorenzo festival. Het hele dorp pakt uit, optredens, bingo, kraampjes, drankjes, hapjes, luchtkussens. Het festival waar het hele jaar naar uitgekeken wordt. Wat leuk dat ik toevallig nu net hier ben. In de avond na het praatje in de Ermita van Ernesto wilden Christina en ik naar het dorp gaan, veel waren al daar. Toen we dit aan Ernesto deelden, zei hij, oké, ik wacht op jullie bij de auto. En zo gingen we die avond samen met Ernesto naar het San Loreno festival in Güemes. Prachtig.

Het was al even geleden dat ik pas om 2uur naar bed ging. Toen ik m'n wekker instelde op 6uur en m'n telefoon aangaf dat dit al over 4 uurtjes was schrok ik lichtelijk. Ondanks dat sliep ik nog een laatste nachtje heerlijk in de Landrover.

Tijd om verder te gaan. Dag 132 werdt na een pauze van 7 dagen weer een wandeldag. Een week van rust? Zo zou ik het niet kunnen noemen, er waren zeker rust momentjes, maar ook zeer veel activiteiten. Een week zonder rugzak op m'n rug voelde wel als rust, en met een lading positieve energie vervolg ik mijn weg. Wat was dit een bijzonder mooie en leuke week. Ik ben ontzettend blij met m'n keuze om hier te blijven en ontzettend dankbaar dat deze mogelijkheid zich voor deed.

Ik deze korte tijd dat ik hier was heb ik vrijwilligers zien komen en gaan. Allemaal bijzonder mooie en unieke persoonlijkheden. Het is erg mooi hoe het mogelijk is dat je in deze korte tijd een band kunt opbouwen, en dat zelfs met mensen waarmee ik nauwelijks kon communiceren vanwege de taalbarrière. Het geheel had een sterk community gevoel. Een gevoel van samenhorigheid, van samenwerking, en van een zelfde soort groene pijlen en vrijheids mentaliteit, met tegelijkertijd ook een sterk gevoel van verantwoordelijkheid en zorgzaamheid. Een bijzonder mooie ervaring.

Vanaf dag 1 voelde ik me er thuis. Ik vond het heerlijk om mijn eigen plekje in de Landrover te hebben. En ik begrijp nu dat deze week onderdeel moest zijn van mijn Camino. Ik moest de andere kant van de Camino zien, de hoeveelheid pelgrims dat iedere dag voorbij komt. De verschillende soorten pelgrims. De grote van deze beweging op de Camino del Norte. Maar anderzijds was het ook erg belangrijk voor me om dit community gevoel te hebben, de band en de samenwerking met mensen te voelen. Mensen dezelfde Camino spirit. De verbinding met Ernesto was bijzonder. Door de taalbarrière heb ik weinig met hem gepraat, maar zoals hij zelf zo mooi zei zijn er niet altijd woorden nodig om te communiceren. Door Bernard, zijn beste vriend, werd ik gewaarschuwd dat slapen in de Landrover gevaarlijk kon zijn. Ik kon besmet worden met een virus. Het reis-virus. Haha, lachte ik, dat virus zit in m'n bloed. Ernesto had er lol in dat ik met zoveel plezier in zijn Landrover sliep. Wellicht zonder er volledig bewust van te zijn, of juist wel.....kreeg ik van Ernesto al vrij in het begin van de week de zeer toepasselijke bijnaam 'Nomada'.

Het begrip nomaden duidt op personen die rondtrekken en geen vaste woon- of verblijfplaats hebben. Een gevoel dat sterk is en diep van binnen zit. Een leefstijl die niet in de huidige maatschappij past. Een bijnaam die ik met trots meedraag en me kracht en energie geeft.

Een ervaring waarvan ik me nu realiseer dat dit niet een spijbelweek was, maar een belangrijk onderdeel van mijn Camino naar Santiago en mijn Camino de la Vida.

Het was een mooi en emotioneel warm afscheid zonder tranen. Dieke knuffels met iedereen en een groepsfoto. Onderweg naar buiten kreeg ik van Ernesto nog wat ontbijtkoekjes en twee appels toegestopt voor onderweg. Met een gevoel van liefde, verbinding en vrijheid liep ik, alsof ik zweefde, Güemes uit.

Het pad van de nomade gaat verder.